Εισαγωγή

Ο πλανήτης χρειάστηκε χιλιάδες χρόνια για να φτάσει στα 3.5 δις πληθυσμό πριν μισό αιώνα. Τα τελευταία 50 χρόνια ο πληθυσμός ανέβηκε στα 8 δις και η αύξηση προβλέπεται εκθετική τις επόμενες δεκαετίες. Ανάλογη είναι η αύξηση των ενεργειακών απαιτήσεων. Σήμερα Νο 1 μοναδικός ρυπαντής στον πλανήτη είναι η αγελάδα που δεν έχει περιθώρια βελτίωσης. Υπάρχουν όμως πάρα πολλοί τομείς που επιδέχονται βελτίωσης, όχι εύκολα ούτε ευχάριστα. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα από την καθημερινότητά μας, τον καφέ: Είστε έτοιμοι να μην χρησιμοποιήσετε ξανά πάγο; Ή γάλα; Αμφότερα επιβαρύνουν με ρύπους πολύ περισσότερο από το χάρτινο καλαμάκι. Είστε έτοιμοι να κυκλοφορείται με κοινόχρηστο όχημα; Ηλεκτρικό πατίνι, ηλεκτρικό ποδήλατο, ηλεκτρικό σκούτερ, ηλεκτρικό αυτοκίνητο; Είστε έτοιμοι να χρεώνεστε με το χιλιόμετρο; Πολύ σύντομα όλα τα αγαθά θα αποκτήσουν ενεργειακή ετικέτα όπως οι ηλεκτρικές συσκευές. Θες σάντουιτς με προσούτο που ταξίδεψε 2000km για να έρθει στο πιάτο σου; Θα χρεώνεται με βάση τους παραγόμενους ρύπους! Παράγεις ρεύμα καίγοντας υδρογονάνθρακες; Θα χρεώνεται με βάση τους παραγόμενους ρύπους. Η επερχόμενη ενεργειακή ετικέτα θα αλλάξει βίαια τις ζωές μας. Τα ταξίδια θα δυσκολέψουν, οι μεταφορές αγαθών από τον ένα τόπο στον άλλο, θα καταστούν ασύμφορες. Μοιραία η ζωή θα γίνει πολύ δύσκολη σε τόπους που δεν παράγουν όπως για παράδειγμα το Λονδίνο ή η Ν. Υόρκη, εκεί όλα τα τρόφιμα μεταφέρονται οπότε προκαλούν ρύπους. Ούτε λόγος για κλιματισμό, πισίνες, ιδιωτικά αεροσκάφη ή γιοτ.

Ένα τεράστιο πρόβλημα των μεγάλων πόλεων που επιτείνει το ενεργειακό, είναι το κυκλοφοριακό. Η Αθήνα αποτελεί κακό παράδειγμα, καθώς η χάραξη των δρόμων με διαμπερή κυκλοφορία στο κέντρο της, προκαλεί τρομερά μποτιλιαρίσματα. Σκεφτείτε μια αίθουσα με μια πόρτα, μπορούμε να μπούμε ή να βγούμε όλοι ταυτόχρονα; Αν υπήρχε ένας περιφερειακός διάδρομος γύρω από την αίθουσα και 10 είσοδοι πόσο πιο γρήγορα θα καθόμασταν; Δρόμοι όπως η Κηφισίας, η Μεσογείων, η Φιλολάου, η Κατεχάκη, ο Κηφισός, η Βασιλέως Κωνσταντίνου είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα λάθος σχεδίασης. Η Αττική Οδός παρουσιάζει έντονα σημάδια κορεσμού γιατί υλοποιήθηκε εν μέρει λόγω κόστους. Ταυτόχρονα τα αυτοκίνητα σήμερα είναι τριπλάσια απ’ αυτά που μπορεί να εξυπηρετήσει η χωρητικότητα των δρόμων. Αποτέλεσμα: Ατελείωτο μποτιλιάρισμα, ατελείωτοι ρύποι και αχρείαστη.

Είναι σίγουρο πως απαιτούνται δράσεις με αυστηρό χρονοδιάγραμμα.

Άμεσα:

• Αποθαρρύνεται η χρήση των Ι.Χ. αυτοκινήτων στην πόλη (τέλος Δακτυλίου, περιβαλλοντικό τέλος, αστυνόμευση παράνομης στάθμευσης)
• Προωθείται η μικροκινητικότητα, δίδεται προτεραιότητα κυκλοφορίας σε πεζούς, ΜΜΜ, πατίνια και ποδήλατα έναντι των αυτοκινήτων.
• Μειώνεται το όριο ταχύτητας από τα 50km/h στα 30km/h
• Ανάπτυξη υποδομής για τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων
• Εξηλεκτρισμός του στόλου των ταξί
• Ανανέωση του στόλου των φορτηγών Δ.Χ.
• Εφαρμογή νόμου για τεχνική, ασφαλιστική ενημερότητα, νομιμότητα ΚΤΕΟ.
• Ζώνες χαμηλών ή μηδενικών ρύπων.
• Οικονομικότερος φωτισμός στους δρόμους

Μεσοπρόθεσμα:

• Επέκταση του Μετρό και της Αττικής Οδού.
• Πολιτικές αποκέντρωσης μετεγκατάσταση υπουργείων, δημόσιων φορέων.
• Φορολογικά κίνητρα για μετεγκατάσταση εταιρειών και ελεύθερων επαγγελματιών εκτός Αττικής.

Μακροπρόθεσμα:

• Απαγόρευση κυκλοφορίας οχημάτων με θερμικό κινητήρα στο κέντρο, χρήση μόνο ηλεκτρικών οχημάτων.

Παγκοσμίως ολοένα και περισσότεροι οργανισμοί επενδύουν στη μείωση των εκπομπών ρύπων και της ενεργειακής κατανάλωσης. Η Formula 1 στο Αυστριακό GP χρησιμοποίησε ένα υβριδικό σύστημα παραγωγής ενέργειας: Γεννήτρια με βιοκαύσιμα και φωτοβολταϊκό πάνελ με μπαταρία. Η χρήση του επέφερε μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων κατά 90%. Τα μονοθέσια θα κινούνται με καύσιμα που δεν περιέχουν ορυκτό άνθρακα από το 2026 ενώ συνολικά έχουν δεσμευτεί για μηδενισμό των ρύπων από ορυκτό άνθρακα ως το 2030. Στο πλαίσιο αυτό πλέον η τηλεοπτική παραγωγή του σήματος δεν γίνεται πλέον στην πίστα αλλά στην έδρα τους στο Λονδίνο. Έτσι ταξιδεύουν λιγότεροι άνθρωποι. Στο εργοστάσιο παραγωγής της Bentley στο Crewe το 75% της ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται παράγεται από ένα φωτοβολταϊκό ισχύος 10MW. Τα πάνελ καλύπτουν επιφάνεια ίση με 9 γήπεδα ποδοσφαίρου. Η μια μετά την άλλη οι εταιρείες ανακοινώνουν προγράμματα παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και το τέλος παραγωγής θερμικών κινητήρων. Την ίδια στιγμή στην Ε.Ε. άνοιξε παράθυρο για την διατήρησή τους μόνο με χρήση e fuels. Η VW επενδύει πολλά σε συνεργασία με την Ελλάδα στο εγχείρημα της Αστυπάλαιας. Είναι εφικτό να μην υπάρχει θερμικός κινητήρας στο νησί σε λίγα χρόνια; Να παράγεται όλη η ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ; Να δουλέψει το υβριδικό σύστημα των ΑΠΕ; Το κοινόχρηστο σύστημα οχημάτων; Αν ναι, η τεχνογνωσία που θα αποκτηθεί θα εφαρμοστεί σε περισσότερα νησιά, υπάρχουν 45 μη διασυνδεδεμένα στη χώρα μας που παράγουν ρεύμα από πετρέλαιο. Βρισκόμαστε μια μεταβατική περίοδο, οι επικείμενες αλλαγές είναι κρίσιμες για την επιβίωσή μας.

Σε τι διαφοροποιείται
Είναι επιτακτική ανάγκη να ανοίξει η συζήτηση για αλλαγή στον τρόπο ζωής και νοοτροπίας. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε πως απαιτείται δράση σε ατομικό επίπεδο και συλλογικό για μείωση της κατανάλωσης, χρειάζεται άμεση πολυεπίπεδη δράση και η Αυτοκίνηση δείχνει το δρόμο. Στο πλαίσιο του 1ου Energy Save θα υπάρξουν επιμέρους workshop και συζητήσεις με στόχο την λεπτομερή ανάλυση συγκεκριμένων τομέων όπως o εξηλεκτρισμός του στόλου στη χώρα μας, η διαμόρφωση προτάσεων για νομοθετικές ρυθμίσεις αλλά και ο συντονισμός αποτελεσματικών δράσεων για την εκπαίδευση των πολιτών στους νέους εξηλεκτρισμένους τύπους οχημάτων.